فارغ‌التحصیلی با کله‌قند روسی!
تاریخ انتشار: ۳۰ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۶۶۶۳۴
همشهری آنلاین - بهاره خسروی : آموزش‌های مکتبخانه‌ای از همان دوران تسلط خلفای اسلامی در ایران آغاز شد. مکتبخانه‌ها اغلب اتاق بزرگی در گوشه مسجد،حجره یا خانه مکتب‌دار بود. این مکتبخانه‌ها ظاهری کاملا ساده داشتند و فضای آن اغلب با حصیر، نمد یا گلیم‌های فرسوده و کهنه، چند میز کوتاه برای دانش‌آموزان و تشکچه‌هایی از جنس گلیم، گونی و جاجیم بود که هر دانش‌آموز برای خود از خانه می‌آورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
مکتب‌دارهای مرد را میرزا یا ملاباشی و زن‌ها را ملاباجی می‌گفتند. بچه‌های خواب‌آلود، صبحانه را نصفه و نیمه با یک استکان چای، از ترس دیر رسیدن به مکتب و فلک میرزا، به‌سرعت سرمی‌کشیدند. بقچه می‌بستند و راهی خانه ملاباشی‌ها یا ملاباجی‌های مکتبخانه می‌شدند تا به ضرب و زور چوب و فلک، دو سه خطی خواندن و نوشتن یاد بگیرند. بچه‌ها و کتاب‌های «عم جزء»،«عاق والدین»، «گلستان و بوستان سعدی»، قلمدان و دوات را همراه بقچه با چاشت و تشکچه زیرانداز، در «هیبه» می‌ریختند. البته زمستان‌ها، منقل هم برای تامین گرمایش کلاس درس به وسایل داخل هیبه اضافه می‌شد. هیبه، خورجین کوچکی از نوع «جاجیم» بود که بچه‌مکتبی‌ها کتاب و دفتر و نوشت‌افزارشان را داخل آن می‌گذاشتند و راهی مکتبخانه می‌شدند.
درس نخست دانش‌آموزان مکتبخانه «سه پاره» بود. این کتاب شامل حروف الفبا و سوره‌های کوچک قرآن بود. بدون هیچ مقدمه و پیش‌فرضی از کلمات و حتی نوشتن روی تخته‌سیاه، دانش‌آموز باید حروف را می‌شناخت و تلفظ می‌کرد. آشنایی با حروف ابجد، کتاب‌های «تاریخ و صاف»، «گلستان سعدی»، «جامع عباسی»، «دیوان حافظ»، «نصاب‌الصبیان فراهی» از کتاب‌های متداول آموزشی پس از «سه پاره» و «عم جزء» بود که دانش‌آموزان باید یاد می‌گرفتند.
مراحل نهایی تحصیل باتوجه به پایان هر کتاب یا شروع مقطع جدید متفاوت بود. برای مثال، اگر قرار بود که فرد نوآموزی نوشتن را آغاز کند، ١٠ الی ١۵ روز پیش از آغاز سرمشق دادن، موضوع را به خانواده او اطلاع می‌دادند تا علاوه بر تهیه قلمدان، دوات، قلم و کاغذ، برای دهان شیرین‌کنی ملاباشی هدیه‌ای در نظر گرفته شود. این هدیه دهان شیرین‌کن، «کله قند روسی» بود که باید به خانه ملاباشی می‌فرستادند. برای تنبیه، رایج‌ترین ابزار، «فلک» بود. ترکه آلبالویی که به فراخور میزان غفلت و کوتاهی دانش‌آموز، ملاباشی از آن استفاده می‌کرد تا درس عبرتی برای دیگر دانش‌آموزان باشد.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تهران قدیم هویت شهری تاریخ عمومی ایران دانش آموزان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۶۶۶۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(ویدئو) دانش آموزان با سوخت‌بر‌ها به مدرسه می‌روند!
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»